Güneydoğu Anadolu bölgesi illeri nelerdir? sorusunun yanıtı en detaylı en net burada. Sondakika.NET.TR ekibi Güneydoğu Anadolu bölgesi haritasınıda sizler için araştırdı.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Güneydoğu Torosların güneyinden Suriye sınırına kadar olan yerleri kaplar. Bölge doğu ve kuzeyden Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan Akdeniz Bölgesi, güneyden Suriye ve kısa bir sınırla da Irak ile çevrilidir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin en düzlük bölgelerinden biri olup, bu düzlükler Arap Yarımadası'nın güneyindeki Hint Okyanusu'na kadar gider. Bölge etli ve baharatlı yiyeceklere sahip olan zengin bir mutfak kültürüne sahiptir.
Güneydoğu Anadolu bölgesi Bitki örtüsü nedir?
Bölgenin doğal bitki örtüsü bozkırdır. İç Anadolu bozkırlarına göre çok fakirdir. Bölgede antropojen bozkırlarda geniş yer kaplamaktadır. Ormanların en az olarak kapladığı bölge olan Güneydoğu Anadolu`da mevcut ormanların büyük bölümü de tahrip edilmiştir.
Doğu Anadolu bölgesi illeri nelerdir? Doğu Anadolu bölgesi haritası
Güneydoğu illeri hangileridir?
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin 9 ili vardır:
- Gaziantep
- Diyarbakır
- Şanlıurfa
- Batman
- Adıyaman
- Siirt
- Mardin
- Kilis
- Şırnak
Aşağıda Güneydoğu illerinin detaylı kısa bilgilere sahip olmak isterseniz haberimizi okumaya devam edebilirsiniz.
Marmara bölgesi illeri hangileri?
Güneydoğu bölgesi haritası:
1. Gaziantep Hakkında
1987 yılında büyükşehir unvanını alan, Mezopotomya ve Akdeniz arasında, İpek Yolu üzerinde yer alan Antep, tarihin en eski yerleşim birimlerinden biri olarak kabul edilen Dülük antik kentinin de bulunduğu şehrimizdir. Ülke sanayiisinde önemli rol oynayan şehirde Türkiye'nin en büyük sanayi sitesi bulunur. Antepfıstığı, kuruyemiş, makarna, pamuk ipliği gibi ürünlerin üretim ve ihracatının çoğunluğu buradan yapılır. Mutfağının zenginliğiyle de gözkamaştıran Antep'e gidip, et yemeklerinin, baklavasının, lahmacunun, tike kebabının, Firik pilavının, çiğ köftenin ve saymakla bitmez lezzetlerinin tadına bakmadan geri dönmek olmaz. Hamamları, bedestenleri, çarşıları, müzeleri, kiliseleri, tarihi Antep evleri ile mesire yerleri, şehrin saymakla bitmez güzellikleri arasındadır.
GEZİLEBİLECEK YERLER:
Dülük antik kenti, Nizip ilçesine 10 km uzaklıktaki Belkıs köyü eteklerinde bulunan Zeugma antik kentinden çıkarılan değerli buluntuların sergilendiği Zeugma Mozaik Müzesi (2011'de açılan müze, dünyanın en büyük mozaik müzesi olma özelliğini taşıyor), Gaziantep Arkeoloji Müzesi, şehrin merkezindeki Gaziantep Kalesi, Rumkale, Araban Kalesi, dünyaca ünlü Bakırcılar Çarşısı.
Coğrafi işaretli ürünleri: Antep Baklavası, Antep Beyranı, Antep Bulguru, Antep Fıstık Ezmesi, Antep Fıstığı, Antep Firiği, Antep Katmeri, Antep Kuruluk Patlıcanı, Antep Kutnu Kumaşı, Antep Köy Kahkesi, Antep Muskası, Antep Peyniri, Antep Tırnaklı Pidesi, Antep Yuvarlaması, Antep İşi, Antep Şiveydizi, Gaziantep Bakır El İşlemeciliği, Gaziantep Lahmacunu, Gaziantep Sedef El İşlemeciliği.
NE ALINIR?
Bakır işleri, altın takı, Antep işi, Antep kutnu kumaşı, sedef el işleri, yemeni, küp, kilim, baklava, Antep fıstığı, katmer, peynir.
Ege Bölgesi İlleri nelerdir? Ege bölgesi illeri hangileridir?
2. Diyarbakır Hakkında
Tarihi surları, Ulucamisi, Dört Ayaklı Minaresi, binlerce yıllık geçmişiyle ülkemizin en güzel şehirlerinden biri olan Diyarbakır, Mezopotamya ile Anadolu medeniyetlerinin geçiş bölgesinde yer alır. 1993'te büyükşehir unvanı kazanan il, doğuda Batman, Muş, batıda Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya, kuzeyde Elazığ ve Bingöl, güneyde ise Mardin illeriyle çevrilidir.
İldeki ilk vakıf üniversitesi olan Selahaddin Eyyubi Üniversitesi, 2013'te kurulmuştur. Diyarbakır Havaalanı şehir merkezine 6 km uzaklıktadır. Ayrıca ilki 2010'da yapılan Diyarbakır Kitap Fuarı, şehrin önemli kültürel etkinliklerinden biridir.
GEZİLEBİLECEK YERLER:
Diyarbakır (Arkeoloji) Müzesi, Cahit Sıtkı Tarancı Müze Evi, Ziya Gökalp Müzesi, Gazi Köşkü Müze Evi, Deliller Hanı, Hasan Paşa Hanı, Sülüklü Han, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan Diyarbakır Kalesi, Silvan ilçe sınırları içerisindeki Malabadi Köprüsü.
Coğrafi işaretli ürünleri: Diyarbakır Burma Kadayıfı, Diyarbakır Karpuzu, Diyarbakır Örgü Peyniri.
NE ALINIR?
El sanatları, kiniş gerdanlık, hasır bilezik, gümüş işlemeli nalın ve çekmece, örgü peyniri.
3. Şanlıurfa Hakkında
Mardin, Gaziantep, Adıyaman, Diyarbakır illeri ve güneyde Suriye ile sınır komşusu olan, çok eski çağlara dek uzanan zengin tarihiyle Şanlıurfa (Kürtçe: Riha, Arapça: الرها ve Süryanice: Urhoy), ülkemizin en kalabalık şehirlerinden biridir. Kozmopolit yapısıyla çok zengin bir kültürü olan Urfa, -sayıları giderek azalsa da-, Türkiye Ezidilerinin çoğunluğuna evsahipliği yapar. Urfa, sahip olduğu doğal zenginlikleriyle de dikkati çeker. Kuzey Afrika ile birlikte dünyadaki kelaynak popülasyonunu barındıran tek yer olan Birecik, bu anlamda önemlidir. 1984 yılından beri her yıl Uluslararası Kelaynak ve Çevre Festivali yapılmaktadır.
GEZİLEBİLECEK YERLER:
Balıklıgöl (Halil-Ür Rahman ve Aynzeliha Gölleri. 150 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğinde olan Balıklıgöl, dini literatürde İbrahim Peygamber'in ateşe atıldığı yer olarak anlatılır. Ateşe atılmasının hemen ardından burası göle dönüşmüştür. İbrahim'in düştüğü yere "Halil-ür Rahman Gölü", Zeliha'nın düştüğü yere ise Ayn-ı Zeliha Gölü ismi verilir.), Halil-ür Rahman Camii, Harran, Şanlıurfa merkezdeki Haşimiye Meydanın hemen yanında Sipahi pazarı ile Bedesten çarşılarının bitişiğindeki Gümrük Hanı (Alaca Han), Örencik (Karaharabe) köyü yakınlarındaki, 12 bin yıllık geçmişiyle, “Dünyanın En Eski Arkeolojik Tapınağı” ilan edilen Göbeklitepe.
Coğrafi İşaretli Ürünler: Urfa Frenk Çömleği, Urfa Külünçesi, Urfa Lahmacunu (Kıymalı Ekmeği), Urfa Patlıcanlı Kebabı, Urfa Pencer (Pazı) Boranısı, Urfa Su Kabağı Yemeği, Urfa İsot Çömleği, Urfa Ciğer Kebabı, Urfa Eşkili, Urfa Haşhaş Kebabı, Urfa Lebenisi, Urfa Meyan Şerbeti (Biyanbalı), Urfa Tiriti, Urfa Yumurtalı Köfte, Urfa Zerdesi, Urfa Üzlemeli Pilavı, Urfa İçli Köftesi, Urfa Şıllık Tatlısı, Urfa Açık Ekmeği, Şanlıurfa Biberi, Şanlıurfa Sadeyağı (Urfa Yağı), Şanlıurfa Tırnaklı Ekmeği, Şanlıurfa Çiğ Köfte.
NE ALINIR?
Urfa isotu, Urfa açık ekmeği, şıllık tatlısı, katmer, Şanlıurfa tırnaklı ekmeği, biber.
4. Batman Hakkında
Ülkemizin güneydoğusunda, Dicle Nehri ile yan kolları olan Batman ve Garzan çayları arasındaki havzada bulunan şehir, 1990 yılından bu yana il statüsüne sahip.
Petrol yatakları açısından zengin olan bu bölge, Hasankeyf başta olmak üzere muhteşem tarihi ve kültürel zenginliklere ev sahipliği yapıyor.
1981’den beri SİT alanı olan Hasankeyf’te Hasankeyf Kalesi, Kaledeki Ulu Camii, mağaralar, Büyük Saray, Yolgeçen Hanı, İmam Abdullah Türbesi ve Zeynel Bey Türbesi’ni görmek mümkün.
Memikan Köprüsü, Batman (Malabadi) Köprüsü, Pertükân Kalesi, Bozikân Kalesi, Hızır Bey ve İbrahim Bey Camiileri, Mor Aho Manastırı ile Mor Kiryakus Manastırı, Batman’da ziyaret etmenizi tavsiye ettiğimiz yerler arasında.
İlde ayrıca doğal güzelliği, hızlı akan suyuyla Sason Çayı’nın rafting için elverişli olduğunu anımsatalım. Su sporları dışında doğa yürüyüşü ve kış sporları için uygun alanlar da mevcut.
16.05.1990 tarihinde, 3647 sayılı kanun ile kurulmuştur.
Coğrafi işaretli ürünleri: Batman Şam Böreği.
NE ALINIR?
El yapımı bebek.
5. Adıyaman Hakkında
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Batısında Akdeniz Bölgesiyle birleşen noktada yer alan Adıyaman, 16 farklı medeniyete ev sahipliği yapmış, tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden biri.
Besni Halep Ticaret Yolu üzerinde yer alması ve kervanların konaklama yeri olması nedeniyle, Kahta ise Nemrut Dağı gibi sahip olduğu tarihi ve kültürel değerleriyle Adıyaman’ın önemli ilçelerindendir.
GEZİLEBİLECEK YERLER:
1987 yılında UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası listesine alınan Nemrut Dağı, Perre Antik Kenti, Palanlı Mağarası, Adıyaman Müzesi, Kahta Sahili, Oturakçı Pazarı, Besni Şire Pazarı, Ulu Camii.
14.06.1954 tarihinde, 6418 sayılı kanun ile kurulmuştur.
NE ALINIR?
Besi bebek, halı yastık, cicim, halı, besni üzümü, fıstıklı muska, pestil, kesme, cevizli sucuk, pekmez.
Coğrafi işaretli ürünleri: Etsiz Çiğ Köfte ile Besni Üzümü.
6. Siirt Hakkında
Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan Siirt, Asurlulardan kalan 3500 yıllık Akabe Yolu’nun bulunduğu şehrimizdir. Dünyada var olan üç Akabe yolundan biridir burası.
Siirt’te gezebileceğiniz yerler arasında, Veysel Karani Türbesi, il merkezinde bulunan 12. yy.’da inşa edilmiş Ulu Camii, şehrin oldukça değerli tarihi yapısı olan Finik Kalesi, Şirvan’ın 40 km kuzeyinde bulunan İrun Kalesi, İbrahim Hakkı Hazretleri, Sultan Memduh Hazretleri türbeleri, Hükümet Caddesindeki Saat Kulesi’ni sayabiliriz.
Termal turizm açısından da değerlere sahip ilde, Sağlarca (Billoris) Kaplıcası bu anlamda güzel bir yer.
Siirt’e gitmişken meşhur fıstığından, Bıttım sabunundan ve bol sulu Zivzik narından almayı unutmayın.
Coğrafi İşaretli Ürünler: Siirt Battaniyesi, Siirt Büryan Kebabı, Siirt Fıstığı, Siirt Perde Pilavı.
NE ALINIR?
Battaniye, Siirt fıstığı, Bıttım sabunu, Zivzik narı.
7. Mardin Hakkında
Suriye ile sınır komşusu olan, İpek Yolu üzerinde yer alan Mardin, Yukarı Mezopotamya’nın en eski şehirlerinden biridir ve tarih boyunca çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Pek çok mimari, kültürel, etnik zenginlikleri, abbara ve taş evleriyle özel bir dokuya sahiptir. 2007 yılında yapılan Mardin Artuklu Üniversitesi aynı yıl eğitim dönemine başlamıştır. Gümüşçülük, taş işlemeciliği, ahşap oymacılığı, bakırcılık, Midyat el nakışı, boyacılık, sedef işlemeciliği gibi el sanatlarının da Mardin kültüründe eşsiz bir yeri vardır.
GEZİLEBİLECEK YERLER:
Deyrulzafarân Manastırı (5. yüzyıla ait bir Süryani manastırıdır), Ulu Camii, Mor Yakup Manastırı, Deyrulumur Manastırı (Diğer adı Mor Gabriel Manastırı'dır. Dünyanın yaşayan en eski Süryani Ortodoks manastırıdır aynı zamanda), Zinciriye Medresesi, Kasimiye Medresesi, Mardin Kalesi, Kırklar Kilisesi, Bakırcılar Çarşısı, Artuklu Kervansarayı, Dara Antik Kenti, Sabancı Kent Müzesi, Mardin Müzesi.
Coğrafi İşaretli Ürünler: Mardin Kaburga Dolması, Mardin Kibe, Mardin Sembusek, Mardin Taşı, Mardin İkbebet, Mardin İmlebes (Badem Şekeri).
NE ALINIR?
Peksimet, badem şekeri, cevizli sucuk, pekmez, çörek, leblebi, bıtım sabunu ve telkari.
8. Kilis Hakkında
Suriye ile komşu olan ve 1995 yılından bu yana il statüsünde bulunan Kilis’in tarihi M.Ö. 3 bin yıllarına dek uzanıyor. Zengin tarihi ve kültürel dokuya sahip Kilis’te görebileceğiniz pek çok yer var:
Konik bir tepe üzerine kurulu, Haçlı Seferlerine uzanan tarihiyle Ravanda Kalesi, yerel ağızda çeşme anlamına gelen kastelleri, hayranlık uyandıran hamamları (Eski Hamam, Paşa Hamamı, Hoca Hamamı, Tuğlu Hamamı gibi), Neşet Efendi Konağı, Kilis Evi, geleneksel konakları, Ahmet Bey Konağı sayabileceklerimiz arasında.
Kilis mutfağı ise ayrı güzel. Şehre gittiğinizde mutlaka kahvaltılık zahterin, firik pilavının, züngülün, menengiç kahvesinin, horoz karası kuru üzümün, cennet çamurunun, haytalyanın tadına bakmayı unutmayın.
03.06.1995 tarihinde, 550 sayılı kanun hükmünde kararname ile kurulmuştur.
Coğrafi İşaretli Ürünler: Kilis Katmeri
NE ALINIR?
Katmer, Horoz karası kuru üzümü, menengiç kahvesi, yemeni, zeytinyağı, zahter, yorgan ve el işleri.
9. Şırnak Hakkında
Asırlar süren bir gelenekle günümüze ulaşan Jirki ve Guyan kilimleri, çeşitli el sanatları ve halk oyunları ile zengin bir kültürel geçmişe sahip olan Şırnak, hem Güneydoğu Anadolu hem de Doğu Anadolu topraklarında yer alıyor.
Cizre Kalesi, Hz. Nuh Türbesi ve Mem-u Zin Türbeleri, Cizre ilçesindeki İsmail Ebul-iz El Cezeri Müzesi, Finik Kalesi ve harabeleri, Şah ve Babil ören yerleri, Dağ Kapı Mahallesi’nde bulunan Cizre Ulu Camii ile Kırmızı Medrese, ziyaretçilerin ilgisini çekebilecek yerler.
16.05.1990 tarihinde, 3647 sayılı kanun ile kurulmuştur.
NE ALINIR?
Şal, şapik, kilim, pekmez tatlısı.