Yüksek tansiyon (Hipertansiyon), kan basıncının anormal yükselmesi olarak tanımlanabilir.

Sınırı Dünya Sağlık Örgütünün tanımına göre sistolik (büyük tansiyon) 140 mmHg, diastolik (küçük tansiyon) 95 mmHg. dır. Toplumun yaklaşık yarısını etkiler.

Tekrarlanan kan basıncı ölçümleri, benzer ırk ve çevresel alt yapıdan gelen insanlarla karşılaştırıldığında anormal bulunursa hipertansiyon olarak kabul edilir. Tanı ve tedavideki gelişmelerle hipertansiyona bağlı hastalık ve ölüm hızı oranlarındaki azalmaya rağmen hastalığın komplikasyonlarının tedavisi hekimler için problem olmaya devam etmektedir.

Hipertansiyon kan basıncının yükseldiği dönem olarak kabul edilir. Daha farklı bir durum olan hipertansif hastalıkta ise beyin, kalb, böbrek ve gözlerdeki damarsal lezyonlarla birlikte atardamar basıncında devamlı patolojik yükselme ve çevresel damar direncinde artış vardır. Hipertansif hastalık toplumun yaklaşık %5 inde ortaya çıkar. Sistolik basıncın yükselmesi primer olarak kalbin dışa atımına bağlı olmasına rağmen diastolik basıncın yükselmesi sistolden sonra artan çevresel damar direncine, dolayısıyla hipertansif hastalığa ait klinik anomalilerin göstergesidir.

Yüksek tansiyon (hipertansiyon) semptomlar gelişmeden önce vücudunuza yıllarca sessizce zarar verebilir. Kontrolsüz bırakıldığında, bir sakatlık, kötü bir yaşam kalitesi veya hatta ölümcül bir kalp krizi ile kapatabilirsiniz. Tedavi edilmeyen hipertansiyonu olan insanların yaklaşık yarısı, zayıf kan akışı (iskemik kalp hastalığı) ve üçüncü bir felç ölümü ile ilişkili kalp hastalığından ölür.

Tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri, yaşamı tehdit edici komplikasyon riskini azaltmak için yüksek tansiyonunuzu kontrol etmenize yardımcı olabilir.

İşte yüksek tansiyon etkili bir şekilde kontrol edilmediğinde ortaya çıkabilecek komplikasyonlara bir bakış.

Yüksek tansiyon, kalp hastalığından daha fazlası için risk faktörüdür. Yüksek tansiyonun neden olabileceği komplikasyonlar burada.

Arterlere hasar

Sağlıklı arterler esnek, güçlü ve elastiktir. İç astarları pürüzsüzdür, böylece kan serbestçe akar, hayati organlara ve dokulara besin ve oksijen sağlar.

Hipertansiyon, atardamarlarınızdan akan kan basıncını kademeli olarak artırır. Sonuç olarak, karşılaşabilirsiniz:

Hasarlı ve daralmış arterler. Yüksek tansiyon atardamarınızın iç zarındaki hücrelere zarar verebilir. Diyetinizdeki yağlar kan dolaşımınıza girdiğinde, hasarlı arterlerde birikebilir. Sonunda, arter duvarlarınız daha az elastik hale gelir ve vücudunuzdaki kan akışını sınırlar.

Anevrizma. Zamanla, zayıflamış bir arterden geçen kanın sürekli basıncı, duvarının bir bölümünün genişlemesine ve bir şişkinliğe (anevrizma) neden olabilir. Bir anevrizma potansiyel olarak yırtılabilir ve hayatı tehdit eden iç kanamaya neden olabilir. Anevrizmalar vücudunuzdaki herhangi bir arterde oluşabilir, ancak bunlar vücudunuzun en büyük arterinde (aort) en sık görülenlerdir.

Kalbinize zarar

Kalbin tüm vücuduna kan pompalar. Kontrolsüz yüksek tansiyon kalbinize zarar verebilir, örneğin:

Koroner arter hastalığı. Koroner arter hastalığı, kalp kasınıza kan sağlayan arterleri etkiler. Koroner arter hastalığı ile daralmış arterler, kanın atardamarlarınızdan serbestçe akmasına izin vermez. Kan kalbinize serbestçe akamadığında göğüs ağrısı, kalp krizi veya düzensiz kalp ritimleri (aritmi) yaşayabilirsiniz.

Büyütülmüş sol kalp. Yüksek tansiyon, vücudunuzun geri kalanına kan pompalamak için kalbinizin gereğinden fazla çalışmasını sağlar. Bu, sol ventrikülün kalınlaşmasına veya sertleşmesine neden olur (sol ventrikül hipertrofisi). Bu değişiklikler ventrikülün vücudunuza kan pompalama yeteneğini sınırlar. Bu durum kalp krizi, kalp yetmezliği ve ani kalp ölümü riskinizi artırır.

Kalp yetmezliği. Zamanla, yüksek tansiyonun neden olduğu kalpteki baskı kalp kasınızın zayıflamasına ve daha az verimli çalışmasına neden olabilir. Sonunda, boğulmuş kalbiniz sadece yıpranmaya ve bozulmaya başlar. Kalp krizinden kaynaklanan hasar bu soruna eklenir.

Beynine zarar

Tıpkı kalbiniz gibi, beyniniz de düzgün çalışması ve hayatta kalması için besleyici bir kan kaynağına bağlıdır. Ancak, yüksek tansiyon aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sorunlara neden olabilir:

Geçici iskemik atak (TIA). Bazen bir ministroke olarak adlandırılan geçici bir iskemik (is-KEE-mik) saldırı, beyninize kan akışının kısa, geçici bir bozulmasıdır. Genellikle ateroskleroz veya kan pıhtısı nedeniyle oluşur - bunların ikisi de yüksek tansiyondan kaynaklanabilir. Geçici bir iskemik atak sıklıkla, tamamen atılan bir inme riski altında olduğunuzun bir uyarısıdır.

İnme. Beyninizin bir kısmı oksijenden ve besinlerden yoksun bırakıldığında beyin hücrelerinin ölmesine neden olan bir inme meydana gelir. Kontrolsüz yüksek tansiyon beyninizin kan damarlarına zarar vererek ve zedeleyerek felçlere neden olabilir, bu da daralan, yırtılma veya sızıntı yapmasına neden olabilir. Yüksek tansiyon aynı zamanda beyninize giden arterlerde kan pıhtılarının oluşmasına, kan akışını engellemesine ve potansiyel olarak felce neden olabilir.

Demans. Demans, düşünme, konuşma, akıl yürütme, hafıza, görme ve hareket ile ilgili sorunlara yol açan bir beyin hastalığıdır. Demansın birkaç nedeni var. Bir neden, vasküler demans, beyne kan sağlayan arterlerin daralması ve tıkanmasından kaynaklanabilir. Ayrıca beyne giden kan akışının kesilmesinden kaynaklanan darbelerden de kaynaklanabilir. Her iki durumda da, yüksek tansiyon suçlu olabilir.

Hafif bilişsel bozulma. Hafif bilişsel bozulma, yaşlanma ile gelen anlayış ve hafızadaki değişiklikler ile Alzheimer hastalığının neden olduğu daha ciddi problemler arasında geçiş aşamasıdır. Demans gibi, yüksek tansiyon atardamarlara zarar verdiği zaman beyine tıkanmış kan akışından kaynaklanabilir.

Böbreklerinize zarar

Böbrekleriniz aşırı sıvıları ve kanınızdaki atıkları filtreler - sağlıklı kan damarlarına bağlı bir süreç. Yüksek tansiyon hem kan damarlarını yaralayabilir hem de böbreklerinize yol açarak birkaç böbrek hastalığına (nefropati) neden olabilir. Yüksek tansiyona ek olarak diyabetin olması hasarı daha da kötüleştirebilir.

Böbrek yetmezliği. Yüksek tansiyon böbrek yetmezliğinin en sık nedenlerinden biridir. Çünkü böbreklerinize giden büyük atardamarlara ve böbreklerdeki küçük kan damarlarına (glomeruli) zarar verebilir. Her ikisine de hasar verilmesi böbreklerinizin kanınızdaki atıkları etkili bir şekilde filtreleyememesini sağlar. Sonuç olarak, tehlikeli düzeyde sıvı ve atık birikebilir. Sonunda diyaliz veya böbrek nakli gerektirebilir.

Böbrek yara izi (glomerüloskleroz). Glomerüloskleroz (gloe-mer-u-loe-skluh-ROE-sis), glomerüllerin (gloe-MER-u-li) izinin yol açtığı bir tür böbrek hasarıdır. Glomerüller böbreklerinizdeki sıvıları ve kanınızdaki atıkları filtreleyen minik kan damarı kümeleridir. Glomerüloskleroz, böbreklerinizin atıkları etkili bir şekilde filtreleyememesine neden olarak böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Böbrek arter anevrizması. Bir anevrizma, bir kan damarı duvarındaki bir çıkıntıdır. Böbreğe giden bir arterde meydana geldiğinde, böbrek (böbrek) arter anevrizması olarak bilinir. Potansiyel nedenlerden biri arter duvarını zayıflatan ve zedeleyen aterosklerozdur. Zamanla, zayıflamış bir arterdeki yüksek tansiyon, bir bölümün genişlemesine ve bir şişkinliğe neden olabilir - anevrizma. Anevrizmalar yırtılabilir ve hayati tehlike yaratabilecek iç kanamaya neden olabilir.

Gözlerinize zarar

Küçük, hassas kan damarları gözlerinize kan sağlar. Diğer gemiler gibi onlar da yüksek tansiyon nedeniyle zarar görebilir:

Göz kan damarı hasarı (retinopati). Yüksek tansiyon retinaya kan sağlayan damarlara zarar verebilir ve retinopatiye neden olabilir. Bu durum gözde kanamaya, bulanık görmeye ve tamamen görme kaybına neden olabilir. Hem diyabet hem de yüksek tansiyonunuz varsa, daha da büyük bir risk altındasınız demektir.
Retina altında sıvı birikmesi (koroidopati). Bu durumda, retinanın altında bulunan bir kan damarı tabakasında sızan kan damarı nedeniyle sıvınız retinanın altında biriktirir. Koroidopati (kor-oid-OP-uh-thee), görüşün bozulmasına veya bazı durumlarda görmenin azalmasına neden olabilir.
Sinir hasarı (optik nöropati). Bu, kan akışının bloke olduğu optik sinire zarar verdiği bir durumdur. Gözlerinizdeki sinir hücrelerini öldürebilir, bu da gözünüzdeki kanamaya veya görme kaybına neden olabilir.

Cinsel işlev bozukluğu

Ereksiyona (erektil disfonksiyon) sahip olma ve sürdürmeme yetersizliği erkeklerde 50 yaşına geldiklerinde giderek yaygınlaşsa da, yüksek tansiyonları varsa ortaya çıkması daha da olasıdır. Zamanla, yüksek tansiyon, kan damarlarınızın iç kısmına zarar verir ve arterlerin sertleşmesine ve daralmasına (ateroskleroz) neden olarak kan akışını sınırlar. Bu, penise daha az kan akabileceği anlamına gelir. Bazı erkeklerde kan akışındaki azalma, ereksiyon bozukluğu olarak adlandırılan ereksiyonların elde edilmesini ve korunmasını zorlaştırır. Sorun, özellikle yüksek tansiyonlarını tedavi etmeyen erkekler arasında oldukça yaygındır.

Kadınlar, yüksek tansiyonun bir yan etkisi olarak cinsel işlev bozukluğuna da sahip olabilirler. Yüksek tansiyon vajinaya kan akışını azaltabilir. Bazı kadınlar için bu, cinsel istek veya uyarılma, vajinal kuruluk veya orgazma ulaşma zorluğunun azalmasına neden olur. Uyarılma ve yağlamanın iyileştirilmesi yardımcı olabilir. Erkekler gibi, kadınlar da cinsel işlev bozukluğu nedeniyle kaygı ve ilişki sorunları yaşayabilir.

Yüksek tansiyonun diğer olası tehlikeleri

Yüksek tansiyon ayrıca vücudun diğer alanlarını da etkileyerek aşağıdaki gibi sorunlara yol açabilir:

Kemik kaybı. Yüksek tansiyon, idrarınızdaki kalsiyum miktarını artırabilir. Bu kalsiyumun aşırı şekilde ortadan kaldırılması kemik yoğunluğunun kaybına (osteoporoz) yol açabilir ve bu da kemiklerin kırılmasına neden olabilir. Özellikle yaşlı kadınlarda risk artar.
Uyku problemi. Obstrüktif uyku apnesi - boğaz kaslarınızın gevşemesine neden olarak yüksek sesle horlamanıza neden olan bir durum - yüksek kan basıncı olanların yarısından fazlasında ortaya çıkar. Artık yüksek tansiyonun kendisinin uyku apnesinin tetiklenmesine yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca uyku apnesinden kaynaklanan uyku yoksunluğu tansiyonunuzu yükseltebilir.
Yüksek tansiyon acilleri
Yüksek tansiyon genellikle yıllar içinde kademeli olarak hasara neden olan kronik bir durumdur. Ancak bazen kan basıncı o kadar hızlı ve ciddi bir şekilde yükselir ki, genellikle hastanede yatmakla birlikte acil tedavi gerektiren tıbbi bir acil durum haline gelir.

Bu durumlarda, yüksek tansiyon neden olabilir:

Hafıza kaybı, kişilik değişiklikleri, sorun yoğunlaşması, sinirlilik veya ilerleyen bilinç kaybı
inme
Vücudunuzun ana arterine ciddi hasar (aort diseksiyonu)
Göğüs ağrısı
Kalp krizi
Kalbin ani engellenmesi, akciğerlerde sıvı birikmesine neden olarak nefes darlığına yol açar (akciğer ödemi)
Ani böbrek fonksiyon kaybı
Gebe kadınlarda komplikasyonlar (preeklampsi veya eklampsi)

Yüksek tansiyon (Hipertansiyon) Nasıl Tedavi Edilir?

Hipertansiyonun ve hipertansif hastalığın ilaçla tedavisi, ilaçlardaki yeniliklerle önemli gelişmeler göstermiştir. Komplikasyon ve ölüm oranı giderek azalmaktadır. Hipertansiyonun tedavisi genel hijyenik önlemler ve ilaç tedavisini içerir. Genel önlemler eğitim, kilo kontrolü, sodyum tuzu kısıtlaması, egzersiz ve hayat tarzının kontrolüdür. İlaç tedavisi ise diüretikler (idrar söktürücüler), sedatifler (sakinleştiriciler), adrenerjik inhibitörler (Beta blokerler, Alfa reseptör blokerleri), ACE inhibitörleri, kalsiyum antagonistleri ve vazodilatatörler ( damar genişleticiler) olarak sayılabilir.

Hipertansif retinopati nedir? Hipertansiyonda gözdibi değişiklikleri nelerdir?

Hipertansif Retinopati, gözün iç ve arkasında yer alan ve görme işlevini oluşturarak görüntü uyaranlarını beyne ileten retinada (ağ tabaka ya da sinir tabakası), hipertansiyon ve arterioskleroz nedeniyle hasara yol açan damarsal bir hastalıktır.

Sistemik kan basıncının yükselmesi, otoregülasyon yoluyla retina atardamar dallarının lokal ve genel olarak daralmasına neden olur. Damarlarda çeper, yansıma ve çaprazlaşma değişiklikleri meydana gelir. Yüksek basıncın süresindeki uzama nedeniyle plazma ve kırmızı kan hücreleri damar dışına sızar. Gözdibi muayenesinde retina kanamaları, atılmış pamuk tarzında eksudalar (retinanın iç tabakalarındaki sinir lifi aksonlarının dejeneratif değişikliklerinin yol açtığı bir grup hücresel cisimcik), retina içi lipid ( yağlı madde), ciddi hipertansiyonda yağlı maddelerin makula yıldızı şeklinde yerleşmesi ve retina damar uç-dalcıklarının tıkanması görülebilir.

Retina kanamaları çoğunlukla yüzeyel sinir lifi katına uyan mum alevi şeklinde olurlar. Daha derin katlardaki sık yerleşimli yuvarlak ve mürekkep lekesi şeklinde kanamalar ve bunlara eşlik eden sarı-beyaz renkli retina içi yağlı maddelerin varlığı hipertansiyonun ciddiyetini gösterir. Atılmış pamuk tarzı eksudalar, gri-beyaz renkte tüysü görünümdedirler ve daha çok arka kutupta yerleşirler, birkaç haftada kaybolurlar, çevrelerine saçılmış küçük damar baloncukları görülebilir.

Herhangi bir nedenle olan akut hipertansiyon, görme siniri başında ödemle kendini gösteren hızlanmış veya malin bir evreye girebilir. Retinadaki iç kan-retina bariyerinin yıkılması mikrokistik tipte bir retina ödemine yol açabilir. Akut hipertansiyondaki yüksek kan basıncı esas olarak retina pigment epitelini ve koroidi yani retinanın altındaki damar katını etkiler. Koroid damarlarının etkilenmesi ile dış kan-retina bariyeri de yıkılır ve koridin uç dalcıklarında tıkanma meydana gelebilir. Retinadaki damar değişiklikleri, iskemik değişiklikler ve retina pigment epiteli değişiklikleri fundus floresein anjiogreafisi (FFA) yapılarak izlenebilir.

Hipertansiyon ve Arteriosklerozda Damar Değişiklikleri Nelerdir?

Kural olarak arteriosklerotik değişiklikler damar duvarının kalınlaşmasından dolayı olmakla birlikte, hipertansiyonun esas olarak damar spazmına bağlı olduğu düşünülmektedir. Hipertansiyonun arteriosklerotik değişikliklerin gelişmesinde çok önemli bir etkiye sahip olması nedeniyle onları tamamen ayrı düşünmek olası değildir.

Arterisklerozun şiddeti diastolik basıncın yüksekliği ile daha fazla ilgilidir. Retina damarlarında karakteristik değişiklikler genellikle bütün vücut atardamar dallarında uniform olarak dağılır ve oftalmoskopik görünüm hemen hemen genel dolaşımın durumunu yansıtır.

İkincil Hipertansiyon Retinayı Nasıl Etkiler?

İkincil yani sistemik hastalıklara bağlı olarak gelişen hipertansiyon genellikle retinada akut damarsal spazm ile karakterizedir. İkincil hipertansiyonda arterioloskleroz, hipertansiyonun kronikleşmesi ve eşlik eden arteriolar hastalık dışında seyrek görülür. Retina değişikliklerinin daha çok atardamarlardaki büzüşmeden kaynaklandığı ve benzer değişikliklerin hem böbreklerde hem de gözlerde olabileceği gösterilmiştir. Retinada yaygın ve bölgesel damar daralması, kanamalar ve eksudalar, muhtemel nöroretinal ödem ve kronik retinal arteriolosklerozun yokluğu dikkati çeker.

Hipertansif hastalık akut glomerulonefrit ve gebelik toksemisinde, kollajen hastalıklar, böbreküstü bezi tümörleri, böbrek parenkim hastalıkları, aort koarktasyonu, damarsal anomali ve tıkanmalar, salgı sistemi hastalıkları ve menapozda görülebilir.

Hipertansif hastalığın şiddeti ile oftalmoskopik bulguların ilişkisi, birçok sınıflandırmaya neden olmuştur. 1947 de Amerikan Oftalmoloji Birliği tarafından bir rapor halinde bastırılarak damarsal değişikliklerin dereceledirilmesinde kullanımı sağlanmıştır. Evrelendirme tanı ve takipte, özellikle tedavinin etkinliğini izlemede önemli olmuştur.

Hipertansif Retinopatinin Hasta Açısından Önemi Nedir?

Hipertansif retinopatinin tespiti ve evrelendirilmesi, genel hastalığın tanı ve takibinde, tedavi etkinliğini izlemede ciddi bir öneme sahiptir. Hipertansiyondaki retina değişiklikleri basit, pratik ve komplikasyonlu veya komplikasyonsuz hipertansiyondaki prognozu ( hastalığın nihai tablosunu) belirleyen önemli bir rehberdir.